İşsizlik oranlarının alıp başını gittiği şu günlerde, insanlar gözünü denizcilerin kazandığı paraya dikmiş durumdalar. Gemici maaşları her zaman ağızlarda sakız olmuştur fakat bunun bir de dolandırıcılık tarafı var. Kendilerine simsar adı veren bu grup, gemide çalışıp para kazanma niyetinde olanların da parasına göz dikmiş durumdalar. Dolayısı ile denizcilikte simsar tuzağı kuruluyor desek çok da yanlış söylemiş olmayız.
Denizcilikte Simsarlar
Denizcilik mesleğine yeni atılacaklar sanırım şu an simsar nedir diye kendi kendilerine soruyorlardır. Kısaca özetlemek gerekirse, sizi bir işe yerleştirmek üzere sizlerle anlaşan ve bu işlem karşılığında komisyon alan kişilere simsar denir.
Kayıtlı işsizlik sayısının 3 milyonu aştığı şu günlerde birçok gazete, sosyal medya gruplarında ve internet ilanlarında gemide garantili iş imkanı konulu yazıya rastlamak mümkün. Bu konuda sitemizde yazdığımız Gemide İş Garantisi Veren Kurslar konusunu tekrar gözden geçirirseniz demek istediklerimi hatırlayabilirsiniz.
İnsanların para kazanma gibi hassas olan duygusunu paraya çevirmeye çalışan simsarlar bu alanda da aktif olmaya başladılar.
Aslında yıllarını denizciliğe adamış olan gemi adamlarımız aslında işin gerçek yüzünü çok iyi biliyorlar. Ama önemli olan henüz denizcilik konusunda tam bilgi sahibi olmayan, bu alanda onlara yardım edebilecek kimsesi bulunmayan, ilk defa bu sektöre girecek olan insanların bu umut tacirlerinin tuzağına düşmesi durumu çok acı.
Simsarlık Kanunen Yasak Mı?
Aslında burada devlet neden bu konuya el atmıyor diyebilirsiniz. Devletimizin bu konuda çok farklı kanunlarla çok farklı alanları koruyan kuralları var. En basiti, hiçbir iş bulma kurumu, bir kişiyi para karşılığında bir işe yerleştiremez! Bu gayet açık ve net. Bunun yasal dayanaklarını Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği,
“MADDE 22 – (1) Özel istihdam büroları, iş arayanlardan ve geçici iş ilişkisi ile çalıştırılacak işçilerden aracılık faaliyeti kapsamında ve aracılık faaliyetine yönelik olarak düzenleyecekleri eğitimlerden menfaat temin edemez ve hizmet bedeli alamaz. Bu kapsamda sunulacak eğitimlerin ücretleri sadece işverenden ümraniye escort alınır.” şeklinde açıkça ifade edilmiştir. Kısacası simsarlık yasaktır ve kanunen suçtur.
Simsarlar Nasıl Çalışır?
Genelde simsarları denizciliğe yeni atılmış olan, belgesini henüz çıkarmış ama denizcilik şirketleri konusunda hiç bir bilgi ve tecrübesi olmayan insanlar bulmaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi sosyal medya kanallarında ve gazetelerde çok rahat şekilde simsar ilanlarına denk gelebilirsiniz. Öncelikle denizde çalışmak isteyen kişi kendisini tanıtıp simsardan bir gemi ayarlamasını ister. Simsar tabi böyle bir para kaynağının hemen elinden kuş olup gitmesini istemez. Konuştuğu kişinin mesleki bilgilerini sınayarak gemide $1000-$3000 arasındaki bir maaşla iş bulacağını garanti eder. Ve en önemli meseleye gelinir. Şahıstan bu işlem için bir ücret talep etmeye. Genelde 1 maaş bedeli ücret komisyon bedeli olarak istenilir. Eğer iş bulunmadan o para verilirse, geçmiş olsun dileklerimizi sunarız.
Simsarların çevresi çok geniştir. Sizi gemiye de gönderebilirler. Tabi bu durumda size vaat edilen gemide misiniz sorgulamanız lazım? Evet para karşılığı bir gemiye gitmiş olabilirsiniz ama acaba simsarın sizi yönlendirdiği gemide size vaat edilen maaş ödeniyor mu? Daha doğrusu maaş ödeniyor mu? Gemideki çalışma şartları, yaşam şartları nasıl? Tüm bunlara değer mi?
Türkiye’de Simsarlar
Eski denizciler bu konuya ebette bizden daha vakıf olabilir. Eskiden durum bu derece vahim değildi sanırım. Hatta halen işini gerçekten dürüstçe yapan güvenilir simsarlar olduğu da söylenilmekte. Bu kişiler öncelikle size vaat ettikleri şekilde gemiye gönderiyor, siz gemide işe başlıyorsunuz ve kazandığınız ilk maaştan komisyonunu alıyorlar. Çoğu eski denizciler bunu bu şekilde anlatıyorlar. Şimdi ise kendilerine paravan bir denizcilik şirketi kurarak, resmiyetin ve kurumsallığın ardına sığınarak çoğu kimseyi dolandıranların türediğini görüyoruz.
Türkiye’nin de taraf olduğu MLC 2006 kapsamında simsarlık konusunun çokça üzerine gidilmekte olduğunu biliyoruz. Bir çok Avrupa Limanlarında yapılan MLC kontrolünde ilgili kişiler, gemi personeli ile tek tek görüşüp, bu gemi işini nasıl bulduklarını, gemiye nasıl geldiklerini soruyorlar. Ayrıca şirket ile yapılan iş sözleşmesi, alınan maaşın belgelenmesi gibi hususlar da sorulan sorular arasında.
